گزارش برنامه پیمایش آبشارهای شاهاندشت و دره گزک
🔸منطقه: استان مازندران
🔸مدت برنامه: شش روز
🔸تعداد نفرات: ۸ نفر
🔸تاریخ اجرای برنامه: ۴ الی ۹ تیر‌ماه
سطح برنامه: فنی دره نوردی
سرپرست: آقای حسن موسوی پور
آبشار شاهاندشت بزرگترین آبشار استان مازندران و دومین آبشار بلند ایران از نظر ارتفاع است. و یکی از آثار ملی کشور در فهرست آثار ملی ایران است. در ارتفاعات مشرف به روستای شاهاندشت آبشار اصلی شاهاندشت با ارتفاع ۵۱ متر بزرگترین آبشار استان مازندران به شمار می‌رود که این آبشار دارای سه آبشار متعدد به مجموع ارتفاعی 170 مترمی باشد. در بالای آبشار شاهاندشت قلعه ملک بهمن که به قلعه ملکه قلاع یا ملک بهمن مشهور است. نام تاریخی آن قلعه فرشته بوده است، و از عظیم ترین قلاع کوهستانی البرز ایران است که از سنگ و نوعی ساروج که مخلوطی از شیر و تخم مرغ و نوعی خاک است ساخته شده و استحکام زیادی دارد و قدمت آن به سه هزار سال پیش می‌رسد.
مسیر
جهت اجرای برنامه فرود از آبشار به سوی روستای شاهاندشت رهسپار می‌شویم (در حدود 65 کیلومتری آمل در سمت راست به تابلویی بر می‌خورید که رویش نوشته منطقه وانا بعد از وارد شدن به جاده و عبور از پل در سمت راست (پل وانا)، مجاور رودخانه جاده‌ای به طول تقریبی 2 کیلومتر قرار دارد که شما را به روستای زیبای شاهاندشت می‌رساند.
در ابتدای روستا برای پارک اتومبیل مکان مناسبی در نظر گرفته شده است و ادامه مسیر را از میان کوچه باغ ها و خانه های اهالی روستا بایستی پیاده پیمود. این مسیر از کنار یک قبرستان و مسجد قدیمی گذشته و تابلوهای کوچکی شما را به سمت آبشار راهنمایی می کنند.
توصیف مختصری از منطقه :
شاهان دشت منطقه ای تاریخی با قدمت بسیار زیاد و با ویژگی های خاص خود یکی از زیباترین و پرجاذبه ترین مناطق استان مازندران می باشد.روستای شاهان دشت در ارتفاع 1550 متری و در حدود 65 کیلومتری شهرستان آمل قرار گرفته است. با رسیدن به روستا می توانید در یک نگاه سرسبزی دامنه ها، صلابت دیواره نمازکوه، استواری قلعه ملک بهمن و رنگین کمان که از ذرات معلق آبشار پدید آمده را مشاهده کنید.این منطقه به خاطر تاریخی بودن و چشم اندازهای بی نظیرش از گذشته تا بحال همچنان مورد توجه علاقمندان به طبیعت بوده و همچنین طی چند سال گذشته مورد توجه کوهنوردان فنی قرار گرفته است.
آبشار شاهان دشت از مجموع 8 آبشار تشکیل گردیده که از کنار قلعه ملک بهمن در تنگه یا شکاف صخره ای از رود به شکل آبشار درآمده و در پایین صخره ها در کنار آخرین خانه های روستا دوباره به حالت رود و در پایین دره به رودخانه هراز می پیوندد. بعد از رسیدن به روستا از کوچه باغ‌های زیبای روستای عبور کرده و خود را به زیر آبشار می‌رسانیم و مسیر را از پاکوب سمت راست آبشار به سوی قلعه ( قلعه ملک بهمن در سال 1005 هجری ساخته شده است و بقایای آن به وضوح از زیر آبشار نمایان است) ادامه می‌دهیم. مسیر با شیبی تند ارتفاع گرفته و از کنار قلعه عبور می‌کند. به همراه دوستان خود را به بستر رودخانه و اولین آبشار که در پشت قلعه قرار دارد می‌رسانیم.
آبشار اول به طول تقریبی 15 متر می‌باشد و کارگاه آن در سمت چپ بر روی دیواره قرار دارد که با یک تراورس به آن می رسیم. آبشار دوم در سمت چپ بر روی دیواره به طول تقریبی 30 متر به مکانی زیبا ختم می‌شود که درب پشتی قلعه به وضوح از این مکان دیده می‌شود و سنگی لاخ شده در بالای سرتان هیجان فرود را دو چندان می‌کند. آبشار 3 ، 4 و 5 از سه پله پشت سر هم تشکیل شده است که کارگاه آن در سمت راست دیواره قرار دارد و با یک طول کامل می‌توان از آن فرود آمد. پله‌ها به ترتیب 15، 18 و 12 متر طول دارند و در مجموع آبشار سوم و چهارم و پنجم حدود 45 متر طول دارد. یکی از خطرناکترین آبشارها آبشار چهارم می باشد که به دلیل فشار آب بیشترین حادثه را داده است.آبشار 30 متری ششم از زیباترین آبشارهای این مسیر می‌باشد و کارگاه آن در سمت راست دیواره مسیر قرار گرفته بعد از عبور از این آبشار به آبشار هفتم که طولش حدود 17 متر است می‌رسیم (حین فرود آبشار هفتم به دلیل جریانهای هیدرولیک حوضچه ی آبشار هفتم تا می توانید خود را به سمت چپ حوضچه هدایت کنید تا خروج از آن راحت باشد). کارگاه آبشار هفتم و هشتم یکی بوده و در سمت راست دیواره قرار دارند. طول آبشار آخر (هشتم) 35 متر است. در مجموع 55 متر فرود از بالای آبشار هفتم صورت می‌گیرد.
گزارش برنامه :
تیم ما پس از دو جلسه تمرینی و آمادگی و همچنین یک جلسه هماهنگی در ساعت ۱۷ روز یکشنبه ۴ تیر ماه از طریق فرودگاه مشهد عازم تهران و سپس راه شمال در پیش گرفته و با صرف زمانی قریب به ۸ ساعت درترافیک، به کیلومتر ۱۰۰جاده هراز و روستای با صفا شاهاندشت رسیدیم .ساعت حدود ۴ بامداد بود که استراحتی کرده و ساعت ۱۰ پس از صرف صبحانه به سمت قلعه ملک بهمن و بالادست آبشارها حرکت کردیم ، با دوساعت کوه پیمایی خود را بالای آبشارها دیدیم، لباسها تعویض و ابزارها برداشته وکوله ها ضد آب شده شروع به فرود اولین آبشار کردیم ، آبشارها یکی پس از دیگری سپری و تیم با روحیه و همکاری گروهی فوق العاده در ساعت ۶ عصر از آخرین آبشار فرود رفته و در میان تشویق علاقه مندان راهی روستای شاهاندشت شد.سه شنبه خود را ازشاهاندشت و از طریق جاده بلده به کجور و روستای دلسم رسانده و از آنجا با دو ساعت نیسان سواری به دل جنگل و اول دره گزک رسیدیم ساعت حدود ۱۹ بود و ما درهمان جا کمپ شب را برقرار کردیم. چهارشنبه از اول وقت پیمایش ما شروع شد و بصورت مستمر در حال فرود وبرپایی کارگاه و مهیا کردن فرود بعدی بودیم، پس از طی حدوداً ۲۰آبشار زیبای جنگلی و سه ساعت راه پیمایی در کف دره، ساعت ۱۹:۳۰ به محل قرارمون با ماشین رسیدیم، در استقبال مگسهای سمج منطقه راهی روستای دلسم شده ، شب را گذراندیم. و. فردا عصر از. طریق نوشهر رهسپار مشهد شدیم.
